โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่ผู้สูงอายุเป็นกันมาก และกังวลเรื่องของการดูแล ปฏิบัติตัว รวมถึงวิธีการรักษา โดยมีทั้งวิธีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบบางส่วน หรือ Unicompartmental Knee Arthroplasty (UKA) ซึ่งเป็นเทคนิคใหม่ที่ดีสำหรับผู้ป่วยที่มีโรคข้อเข่าเสื่อมแบบบางส่วน แต่สำหรับโรคข้อเข่าเสื่อมที่เปลี่ยนทั้งข้อหรือซีกเดียว ก็แนะนำวิธีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมชนิดเนื้อเยื่อบาดเจ็บน้อย หรือ Minimally Invasive for Total Knee Arthroplasty (TKA) แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความเสื่อมของข้อและวินิจฉัยของแพทย์ ซึ่งการดูแลปฏิบัติตัวเพื่อชะลอความเสื่อมของข้อเข่าให้ยืนนาน ปฏิบัติดังนี้
วิธีการป้องกันโรคข้อเข่าเสื่อม
- พักการใช้ข้อเข่าเมื่อมีการปวดเข่าจากทุกอิริยาบถ ซึ่งเป็นสัญญาณเตือนภัยที่สำคัญ
- บริหารเข่าที่เรียกว่า Quadriceps Exercise โดยการนั่งข้างเตียง ห้อยขาลงแล้วเหยียดเข่าให้ตรง เกร็งกล้ามเนื้อเหนือข้อเข่าให้แข็งนาน 3-5 วินาทีจากนั้นก้งอเข่าลง บริหารประมาณวันละ 100 ครั้ง โดยการแบ่งทำไม่ต้องทำรวดเดียว 100 ครั้ง
- การขึ้นลงบันไดเมื่อมีอาการปวดเข่าข้างใดข้างหนึ่ง สมมุติว่าปวดเข่าข้างขวา ใช้ขาซ้ายที่เป็นข้างที่ดีขึ้นก่อนแล้วตามด้วยขาขวาข้างที่ปวดทีละขั้น เวลาลงเอาข้างขวาที่ปวดลงก่อนแล้วตามด้วยขาซ้ายข้างดีทีละขั้น
- ถ้าไม่ทุเลา ให้รับประทานยาชะลอความเสื่อมของข้อ และต้องเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีการศึกษาวิจัย เพื่อให้มั่นใจว่ายาดังกล่าวสามารถ ชะลอความเสื่อมของข้อ และปลอดภัยเมื่อใช้เป็นระยะเวลานาน
การรักษาในกรณีที่ข้อเข่าเสื่อมมากๆ หรือในระยะท้ายของโรค หรือมีการยึดติดของข้อเข่า เหยียดหรืองอเข่าได้ไม่สุด ศัลยแพทย์กระดูกมักแนะนำให้ทำการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อ พร้อมปรับตั้งแนวเข่าใหม่ ซึ่งเป็นวิธีเดียวที่ทำให้หายขาดจากความทรมานของโรคนี้ได้ หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคข้อเสื่อม หรือแนวทางการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบบางส่วน หรือ Unicompartmental Knee Arthroplasty (UKA) และวิธีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมชนิดเนื้อเยื่อบาดเจ็บน้อย หรือ Minimally Invasive for Total Knee Arthroplasty (TKA) สามารถปรึกษาศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ ศูนย์ศัลยกรรมกระดูกและข้อ รพ.กรุงเทพพัทยา หรือ โทร.1719
